ΜΑΚΗΣ ΑΞΙΩΤΗΣ:ΣΤΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΚΥΔΩΝΑΣ

ΛΕΣΒΟΣ

ΣΕΛΙΔΕΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

*********************************************

ΑΙΟΛΙΚΟ ΚΙΟΝΟΚΡΑΝΟ
Διαβάζοντας το Παρελθόν

****************************************

Στο κάστρο της Κυδώνας

του Μάκη Αξιώτη

Πηγή:Εφημερίδα "Εμπρος"-1/1/2014

Η Πλάτη από δυτικά

«Επί αυτής (της Πλάτης Μιστεγνών) δε της μαγευτικής θέσεως του οροπεδίου, εις το βόρειον άκρον υπάρχουν δύο αρχαία εξωκκλήσια, άγιος Δημήτριος και ολίγον τι πέραν άγιος Σπυρίδων και ερείπια οικιών και φρουρίου εις τα οποία ευρέθησαν αρχαία νομίσματα

.... και από τη θάλασσα

Συμπεραίνεται ότι αυτόθι ήτο η αρχαία πόλις Σίνα και κάτωθεν παραλίως αυτής, υπήρχε λιμήν, ένθα και φαίνονται ογκωδέστατοι πελεκημένοι λίθοι, εντός της θαλάσσης.» (Αρχοντόπουλος 1894) Είμαστε στην ελαιόφυτη βορεινή άκρη της Πλάτης. Μέσα στα κτήματα φαίνονται τα θεμέλια των κτισμάτων οικισμού (και λαξευμένοι λίθοι) και άφθονη κεραμική από μεσαιωνικά αγγεία, τούβλα και κεραμίδια γύρω από το εξωκκλήσι του Αγίου Δημητρίου. Αυτό έχει στην αγία τράπεζα αρράβδωτη κολώνα.

... με τον Άι-Δημήτρη

Ή ο Κυδώνας, του σύγχρονου οθωμανικού φορολογικού κατάστιχου (1548), όπου κατοικούν 91 οικ. Χριστιανών και 14 Οθωμανών, με τρεις λιόμυλους, παραγωγή σιταριού και 10,59% ελαιοπαραγωγή; Διάφοροι ερευνητές* αναφέρουν το Κάστρο της Κυδώνας. Σίγουρα ήταν τούτο.

... και τον Άγιο Σπυρίδωνα με το ανατολικό τείχος

Ο μεσαιωνικός οικισμός όμως πρέπει να βρισκόταν εδώ επάνω και στην Τουρκοκρατία, που είχε ερειπωθεί το κάστρο (16ος αι.), αναπτύσσεται ο μεγάλος οικισμός, που θα δούμε μέσα στην κοιλάδα του ποταμού (Κάλαμος).

 ... με τη μικρή στήλη

Αν αυτή η στήλη ανήκε σε ναό του κάστρου, ίσως να είχε σχέση με την εποχή των Γατελούζων. 

Η τάφρος του κάστρου

...με έναν απο τους πύργους

* «Περπατώντας τη Λέσβο», τομ. Α΄, σελ. 150.

=============================================================================

Κεραμιδόγατος 

ο μαντουμανταδόρος-(Β.Π)